Militaire Dienst

Half januari 1970 moest ik 'opkomen'. Ik moest aan de andere kant van het land zijn, in de Trip van Zoudlandtkazerne in Breda. Ik bleek ingedeeld bij de Artillerie. Denk erom: als je de indruk wil wekken insider te zijn, spreek je dit woord niet gearticuleerd uit zoals het er staat, maar heb je het over "Atjerie", zoiets. Dat was een van de eerste dingen die ik leerde. De artillerie heeft tot taak om de infanterie (tegenwoordig aangeduid met ‘grondtroepen’, in mijn tijd met ‘zandhazen’) en de cavalerie (de tank-jongens) te ondersteunen. Bij ‘veldartillerie’ denk je aan paarden en dat klopte vroeger; wat daarvan is overgebleven, zijn de rangen die ‘bij ons’ anders heten dan bij de infanterie. Wij kennen geen sergeant, maar een wachtmeester en natuurlijk de opperwachtmeester, altijd aangeduid met ‘opper’. 

(...) Toen kwam de politieke partij de PSP (Pacifistisch Socialistische Partij)  met het beroemde affiche van het blote meisje in de wei staand voor een koe, met de tekst: “PSP ontwapenend”. Tot op heden is dat een iconische afbeelding gebleven. Het origineel schijnt tegenwoordig 3000 euro te doen. Wij knipten de onderkant van het affiche af, zodat alleen het blote meisje voor de koe overbleef. Geen politiek affiche dus, en een hoeveelheid bloot die je op sommige kamers wel minstens geëvenaard zag. Toch mocht het niet. Er kwam zelfs gedonder van. Waarom weet ik niet, maar toen de batterijcommandant, ik meen een kapitein, een gesprek over dit onderwerp wilde, werd ik uitverkoren om op rapport te komen. 
Lees verder hoe dit afloopt!

Trip van Zoudlandtkazerne in Breda

Half januari 1970 moest ik opkomen. Ik moest aan de andere kant van het land zijn, in de Trip van Zoudlandtkazerne in Breda. Ik bleek ingedeeld bij de Artillerie. Denk erom: als je de indruk wil wekken insider te zijn, spreek je dit woord niet gearticuleerd uit zoals het er staat, maar heb je het over Atjerie, zoiets. Dat was een van de eerste dingen die ik leerde. De artillerie heeft tot taak om de infanterie (tegenwoordig aangeduid met ‘grondtroepen’, in mijn tijd met ‘zandhazen’) en de cavalerie (de tank-jongens) te ondersteunen. Bij ‘veldartillerie’ denk je aan paarden en dat klopte vroeger; wat daarvan is overgebleven, zijn de rangen die ‘bij ons’ anders heten dan bij de infanterie. Wij kennen geen sergeant, maar een wachtmeester en natuurlijk de opperwachtmeester, altijd aangeduid met ‘opper’. 

 de kazerne in Breda

Op de eerste dag kreeg ik een kamer en een bed aangewezen. We lagen daar met een man of veertien op een kamer. Dezelfde dag werden we onder de krijgstucht gesteld. We zaten nu bij het AOC, het Artillerie Opleidings Centrum. We waren nu geen burger meer maar militair. We werden ervan doordrongen dat vanaf nu het individu ondergeschikt is aan de groep en dat onvoorwaardelijke gehoorzaamheid aan meerderen een vereiste is. Ik zag diverse gezichten even slikken. Dat zullen we dan nog wel eens zien, zag ik sommigen denken. Klas 2 zou een beetje berucht worden. Mensen die niet alles zomaar pikten en vaak een weerwoord hadden. De jaren zestig hadden hun werk gedaan… En al die onderwijzers (in spe), (er zaten er nogal wat in “klas 2”) waren natuurlijk opgeleid ‘om het beter te weten’ zo dachten de (onder)officieren. Wijsneuzen dus. 

 Koeman, Gijbels, v.d.Jagt, Hollerman en ik links op de rand op de kamer in de Trip van Zoudtlandt

Brieven (fragmenten)

“Breda, 13 januari 1970

Beste ouders,

We liggen met 14 man op een kamer, met z’n zessen aan één kant, en we hebben denk ik wel een aardig clubje. Gisteren op de eerste dag was de grootste verrassing wel de mededeling dat we allemaal zullen worden opgeleid tot jeepchauffeur. Daar keken sommigen, ook ik, wel verrast van op. Het grote voordeel is natuurlijk dat ik dan hier mijn rijbewijs kan halen. Dat is lekker goedkoop! Het is avond, we zitten met een paar jongens op de kamer te lezen of te schrijven. Ik moet binnenblijven omdat ik ‘kamerwacht’ heb. Als de wachtmeester van piket komt, moet ik de kamer presenteren. En zorgen dat het een beetje netjes is. M’n bed slaapt wel lekker maar ik had het vannacht erg warm. Ik lig namelijk bijna tegen de verwarming aan en dat ben ik dus niet gewend. Het eten is tot nu toe vrij goed, vooral het warme eten. Wennen moet ik wel aan de kleren en aan de laarzen. Ik draag mijn baard nog steeds, hoewel er al een heleboel naar de kapper moesten om hun haar te laten knippen. Toch zei de sergeant, ehh wachtmeester, dat ik een verzoek zal moeten indienen voor de baard. Er lopen hier wel meer met een snor of een baard. 

Mijn adres is volledig: knr. L. Metselaar, Regnr. xxXXxxXXX, B1 Spec. Batterij, gebouw B kamer 9, Trip van Zoudlandt-kazerne te Breda. 

De terugreis hoef ik alvast niet alleen te maken, want bij ons op de kamer ligt ook een jongen uit Stuifzand. Dus dat is in de buurt. Nou, over een kwartier is het tien uur en avondappèl. Vrijdag over een week kom ik thuis.” 

“Breda, 17 januari 1970

  George, Paul, Jaap en Fer

Beste ouders,

Ik heb mijn eerste rijles al gehad. Komende weken krijgen we elke dag twee uren rijles! En dan verder van alles wat erbij hoort: verkeersles, motor- en voertuigkennis e.d. Daarnaast hebben we exerceren en sport e.d. Het is ook al bekend wat ik na deze twee maanden ga doen: dan krijg ik een opleiding radiotelefonist in Keizersveer. Dat is nog verder weg van huis!! Dat duurt dan ook nog eens twee maanden en daarna worden we paraat en krijgen we waarschijnlijk wel een mooi leventje. Het eten is intussen beter geworden dan de eerste dagen. Ik heb vanmorgen zelfs drie eieren gehad! Ik heb er nog een liggen om op te eten. Je hebt om de zoveel tijd keukendienst, en dan moet je helpen bij het afwassen maar ook bij het uitdelen. Als er een maatje van je bij het uitdelen staat, word je natuurlijk  ‘gematst’, met wat extra’s. Of een extra mooi stukje vlees. 

Alleen is ’t moeilijk ’s morgens: om zes uur al reveille. Vanmorgen had de sergeant zich verslapen en was het zeven uur! Niemand vond het erg. Het zal vrijdag a.s. wel een uur of half negen in de avond worden voor ik thuis ben. Tot dan.”