Vrijdag 13 mei Sedona, jeep tour in Oak Creek Canyon, bezoek aan Montezuma Castle and Well en Tuzigoot pueblo en Jerome
Kaarten van Noord-Arizona met als centrum Sedona met links op de achtergrond de Grand Canyon en rechtsboven Monument Valley. Links Las Vegas.
We kunnen een beetje uitslapen, vanochtend. Bij het hotel hoort een inbegrepen ontbijt, waarvoor we naar het zaaltje achter de receptie moeten lopen. Het buffet is tamelijk beperkt maar het gaat ermee door. De mevrouw die de zaak verzorgt, zou bij ons gepensioneerd zijn, en ze lijkt niet blij met haar baantje.
Excursie met Pink Jeep Tours
Tegen half tien parkeren we de auto in een zijstraat en lopen we naar Pink Jeep Tours, aan de Mainstreet. We zijn nog ruim op tijd. Het blijkt goed georganiseerd: M hoefde zich alleen maar te melden en we bleken keurig gereserveerd te staan. We zijn niet de enigen. Ik schat wel twintig, dertig mensen staan te wachten op ‘hun’ jeep. Iemand van kantoor die dit kennelijk al jaren doet met steeds dezelfde zinsneden en grapjes, vertelt ons wat de bedoeling is. We moeten blijven staan en worden ingedeeld in groepjes van plm. zes personen. Dat betekent dat wij gezelschap krijgen van een … Nederlands echtpaar dat ook via Jan Doets reist, maar niet helemaal dezelfde route. Even later rijdt onze chauffeur van vandaag voor in de roze jeep. Roze, ja, het brutaalste roze dat je ooit op een auto hebt gezien. Hun beeldmerk. We stappen in, maken de gordels vast. Wel een zeer nuttige zaak in het terrein straks, hoewel de chauffeur zegt dat het gevaarlijkste stukje van de reis van vanochtend het stukje door de stad is. Mensen zijn hier in Amerika nog niet zo gewend aan rotondes en die zijn hier wel een stuk of wat.
de 'weg'
panorama
op het keerpunt van de excursie
the Metselaar-party
Gepland géén onderhoud
Al snel verlaten we het asfalt en meteen begint het gehobbel ook. Het is geen zandweg maar een weg die gewoon over de rotsen loopt. Enorme geulen en dikke stenen versperren de weg, maar niet voor deze jeeps. De passagiers worden heen en weer geslingerd en ik heb naast de chauffeur nog wel de beste plek misschien. De man vertelt een en ander over zichzelf en over het gebied waarin we rijden. Dat de rotsen zo rood zijn door het ijzeroxide dat erin zit, dat wist ik al. Maar dat er zoveel organismen in de bovenste harde korst op de aarde zaten, had ik me niet zo gerealiseerd. Het duurt erg lang voor die korst zich weer heeft hersteld nadat erop getrapt is, dus staan in veel natuurgebieden bordjes met teksten als ‘Don’t bust the crust’. De weg was eigenlijk de hoofdweg naar Flagstaff vertelt de man, maar er is in geen 15 jaar meer onderhoud aan gepleegd. Ik denk bij mijzelf: dat zal de gemeente en/of de staat ongetwijfeld in nauw overleg doen met pink Jeep Tours en al die andere touroperators die moeten leven bij de gratie van het bestaan van dit soort wegen. Zodra hier een onderhouden asfaltweg of zelfs begaanbare onverharde weg ligt, gaat iedereen met zijn eigen auto… en weg is je winstgevende bedrijf. Er zijn maar liefst 80 gidsen/chauffeurs van afhankelijk. Die kip met gouden eieren ga je niet slachten door een weg beter te maken.
Wel erg simpele excursie
We rijden in drie kwartier omhoog, de bergen in. Aan het eind; beter gezegd, zomaar onderweg maar het eindpunt van de excursie, stoppen we tien minuten en kunnen we foto’s maken en een slok water drinken. Dan begint de terugweg. Dezelfde weg drie kwartier terug. De gids is enthousiast genoeg, de omgeving is mooi, maar we stoppen verder niet meer voor een foto. Eigenlijk is het een wel erg simpele excursie. Het uitzicht boven is mooi, maar omdat je lang niet bovenop een berg bent, eigenlijk vrij gewoontjes, vergeleken met wat we onderweg hiernaartoe al zagen. Nee, het valt me een beetje tegen. Misschien hadden we de duurdere versie van de tocht moeten nemen. Van de ‘panoramische vergezichten’ waarvan de omschrijving in onze reispapieren rept, is geen sprake.
Precies op tijd zijn we terug. Een geoliede excursiemachine. Jeff krijgt nog een tip, en dan is het voorbij. In het Pink Café dat vast zit aan het jeepbedrijf drinken we een grote cappuccino. De zon is lekker warm. We zitten heerlijk op het terras met uitzicht op…tja wat anders dan rode rotsen. En op de Oak Creek, een rivier die hier door het dal stroomt.
MIDDAGEXCURSIE
National Monument Montezuma Castle
We halen nog even wat spullen in het hotel en gaan dan op pad voor de middagexcursie. In de buurt ligt het National Monument Montezuma Castle. Dat is geen kasteel, maar een aantal woningen gebouwd in een soort grot in een rotswand. Dit historische ‘monument’, in de buurt van Camp Verde, Arizona bestaat dus uit klifwoningen. Ze zijn gebouwd door de Sinagua Indianen rond het jaar 1400. Toen Europese Amerikanen de klifwoningen in plm. 1850 ontdekten, beschreven ze abusievelijk dat de woningen waren gebouwd door de mythologische held Montezuma, niet te verwarren met de Azteekse heerser van Mexico. Al in 1694 wordt in Spaanse geschriften gesproken over de "Casas de Montezuma". In de kalkstenen rotswand is een gebouw van steen en mortel van maar liefst vijf verdiepingen hoog gebouwd. Er zijn 20 kamers waarin 50 mensen konden wonen. De overhangende rotswand beschermt het gebouw tegen de regen. In een ander deel van de rotswand zijn de resten van een nog grotere woning gevonden. Op het terrein staat een maquette van hoe het geweest is.
Montezuma Castle
maquette
Net een moderne flat
We kopen in een winkel bij een benzinepomp een lekker broodje (sandwich noemen ze dat hier). Je kunt zelf kiezen hoe je het broodje wilt. Buiten eten we het staande op. Het smaakt me prima. Dan verder op weg. Het is toch nog drie kwartier rijden, plm. 36 mijl. Er is een grote parkeerplaats en een ontvangstcentrum. Wij hebben gratis toegang op vertoon van onze Annual pass. Het is een heerlijke plek voor zo’n warme dag, want er staan heel wat bomen die de wandeling naar de rotswoningen aangenaam maken. Onder een overhangende rotswand is een imposant bouwwerk geplaatst. Het is van bruine en crème adobe gemaakt en doet met zijn strakke vorm denken aan een moderne flat. Tot 1951 kon je als bezoeker klimmen tot de woningen en erin ronddwalen. Wegens de kwetsbaarheid heeft men dat beëindigd en nu kun je alleen van beneden af ernaar kijken. Borden beschrijven wat het is en wat je ziet. Er zijn beneden nog resten van bouwwerken, misschien van een toegangsweg. Tegen de wand van de rots waarin de woningen zitten, zie ik grote nesten geplakt, waarschijnlijk van zwaluwen (?).
Montezuma Well
Je kunt nog even verder lopen naar de rivier. Op de maquette kun je mooi je een voorstelling maken van hoe het geweest is binnen en hoe mensen er leefden. Via een lus lopen we terug naar de auto.
Een eind naar het noorden is een tweede historisch ‘monument’, de Montezuma Well. Dat is een natuurlijke bron die eens in een grot verborgen was. Dit waterreservoir is ontstaan doordat de kalkstenen grot instortte. Nu stromen er het hele jaar door miljoenen liters water in de Well. Sinds de achtste eeuw wordt het water gebruikt voor irrigatie. Via onzichtbare kanalen wordt het water afgevoerd. Als je het hele betonnen pad in een lus afloopt, en even van het pad afdaalt dan kun je een deel van deze kanalen nog zien. Het is er lekker koel.
Het water dat nu opwelt, is al 10.000 jaar oud. De theorie is dat het van het Coloradoplateau komt en via allerlei steenlagen diep onder het aardoppervlak zich een weg heeft gezocht en hier dus omhoog gestuwd wordt. De fantastische diep groene kleur doet me denken aan poelen in Yellowstone. Het zijn vast algen die deze kleuren veroorzaken.
Montezuma Well
ook hier oude rotswoningen van indianen
Ranger met onzichtbare uil
Bij de Well staat een ranger die kennelijk blij is weer bezoekers te zien. Hij wijst op de overkant van de grote groene watermassa. Daar in de rotswand zou een grote uil moeten zitten. Hoe ik ook speur met mijn telelens, ik ontdek hem niet. Met mijn smartphone maakt de ranger een foto door zijn grote kijker. Maar ook daarop ontdek ik geen uil, ook later op het grote computerscherm niet. Maar ’t is een mooi verhaal en de man is heel vriendelijk. Hij wijst ons ook op de rotswoningen, die ook hier boven het water te zien zijn. In de hitte wandelen we het pad af. Ernaast staan mooie graspluimen te wiegen in de wind. En kleine maar prachtig bloeiende cactussen. Beneden bij de afvoerkanaaltjes stonden onder de hoge platanen felgele akeleien te bloeien. Een heel gevarieerd landschap en biotoop. Iedere keer weer worden we in dit land verrast door de afwisseling in landschappen en vegetatie, soms op relatief korte afstand.
rechts: afwateringskanaaltje van de Montezuma bron
Tuzigoot pueblo
Er is nog een historische plek die we nog kunnen bekijken, maar dat is nog weer ruim een half uur rijden. Het is richting Jerome, een dorpje dat we ook nog wilden bekijken. Het gaat om een ruïne. Het Tuzigoot pueblo (pueblo=dorp) is herbouwd, althans deels, en wel zo dat je de contouren van het dorp goed kunt zien. Ook hier een receptie (gratis toegang voor ons) en een wandelpad, maar het is intussen half vijf en de ranger waarschuwt dat om vijf uur de zaak sluit en het toegangshek dicht gaat. Wij zetten dus een spurtje in en krijgen een snelle indruk van dit dorp op een heuvel.
reconstructie van Tuzigoot pueblo
Jerome
Voort gaat het naar Jerome. Daarvan zagen we een folder; een dorp dat wel leuk moet zijn. Het Jerome State Historic Park is natuurlijk dicht na vijf uur. Dat is jammer maar we kunnen nu eenmaal niet alles doen. Het dorp maakt werk van het thema Ghost City maar valt ons nogal tegen. Er is ook een commercieel Ghost City, maar ook dat is net dicht. De excentriek ogende eigenaar scheurt net weg op zijn quad. Voor de ingang van het dorp/ de winkel hangt een aantal kunstbloemen met schaaltjes met suikerwater. Er omheen wemelt het van de kolibries. Een hele tijd zitten we gebiologeerd naar de snelle beestjes te kijken en proberen ze scherp op de foto te krijgen. Dat valt niet mee, omdat ze zo snel zijn maar vooral omdat het licht al aardig minder intens wordt. Het terrein waar we zijn, is een zeldzame zooi. Overal oude auto’s, wrakken, min of meer oldtimers die nog kunnen rijden wellicht. Een oude tankwagen en een brandweerauto. Op één oldtimer zie ik een sticker dat de eigenaar op Trump stemt. Verbaast me niet als ik dit alles zie.
onderweg van Jerome terug naar Sedona
Thaise Basil Fawlty
We zitten hier vrij hoog en moeten dus een heel eind afdalen om weer terug naar Sedona te komen. In Sedona eten we bij een Thais restaurant. Er zit nog wel redelijk wat publiek maar wij vinden het een rare tent. De bediening doet ons denken aan Basil van Fawlty Towers. De man neemt onze bestelling op maar vraagt niet of we wat willen drinken. Als ik hem wenk en te kennen geef dat ik een Corona (Mexicaans bier) wil bestellen, kijkt hij alsof hij verbaasd is over mijn vraag. Drinken? In een restaurant? Nee toch! De andere gasten aan onze tafel wordt weer niet gevraagd of ze ook iets willen, misschien. Die laten het er verbluft bij. Het eten dat ik besteld heb, grote garnalen in saus met groenten, smaakt prima moet ik zeggen. De anderen vinden wat ze voorgezet krijgen maar niks. Ook dat nog. De rekening is niettemin redelijk hoog, niet in de laatste plaats doordat de eigenaar alvast maar 18 % (!!) bij het bedrag opgeteld heeft voor de ‘service’. Tja, we kunnen er niet onderuit dat te betalen. Als we zelf hadden kunnen bepalen wat deze ‘service’ (niet dus) ons waard was, dan was er een heel laag bedrag voor de tip uitgekomen. In de jacuzzi in het hotel vergeten we alle leed en ontspannen heerlijk na een weer zeer volle dag.