Stadstour Bishkek, lommerrijke lanen, Sovjetstijl en Manas

Goed, wij waren dus laat op bed gekomen na onze reis van Oezbekistan naar Kirgizië. Gelukkig hoeven we de volgende dag niet om acht uur in de bus te zitten, maar pas om tien uur. We slapen dus uit, ontbijten op ons gemak. Het hotel lijkt een familiehotel te zijn, de jongeman en het meisje van de bediening zijn in ieder geval broer en zus. De jongeman doet zijn best om het de gast naar de zin te maken. Hij bakt voor mij een paar eieren. Verder is er ook voldoende te kiezen. 

De stadstour begint met het wisselen van geld. Ook hier hebben ze de ‘som’. Eén euro is ongeveer 70 som waard. De bank waar we wisselen is vrij klein. Hij is gevestigd in een gebouw met erboven woonlagen. Die zien er sterk verwaarloosd uit. Bladderende verf, scheurend beton. 

De bank.                                                                          Vers brood wordt overal op straat verkocht. 

 bazaar

We kunnen nauwelijks allemaal tegelijk binnen. Lang niet alle loketten zijn bemand. Een één loket dat wel bezet is, weigert na één klant verder nog iemand te helpen. Ze doet het deurtje gewoon dicht. Dat kan hier. Dus pas na een hele poos is iedereen geholpen aan sommen. Wie probeert te pinnen bij de ATM in de hal heeft niet veel succes. Dollars moet je hier bij je hebben. Van Amerika moeten ze hier niets hebben, maar US dollars willen ze graag. Ra Ra. Geld stinkt niet, dat geldt hier wel heel sterk. 

Ook de stad vertoont tekenen van haveloosheid. Veel losliggende tegels, verbrokkelend beton, gaten in de weg en het trottoir. Ook het plein van het regeringskwartier ziet er sneu uit. Waar men daar wel zijn best op doet, is het wisselen van de wacht. De twee jongemannen in uniform met heel grote, platte pet worden afgelost door twee jongemannen in uniform met … enz. Wat ze bewaken is niet duidelijk. Even verder staat een enorme vlaggenmast. 

het monument ter herdenking van de grote aardbeving van 2008

 vrolijke meiden in de regeringswijk

  een bruidsstoet op z'n Kirgizisch

We lopen door parken, langs lommerrijke straten. Bishkek is een groene stad met heel veel bomen. Bisjkek is een jonge stad, waardoor er slechts weinig historische gebouwen staan. De stad is qua opzet gelijk aan veel andere Sovjetsteden, met brede wegen en pleinen, zeer veel grote parken en de typische modernistische Sovjetgebouwen en standbeelden. Ook is er nog een prominent standbeeld van Lenin te zien. Weliswaar een beetje achteraf, maar toch. Een verklaring voor het feit dat Lenins beeld hier nog steeds staat, zou zijn dat Kirgizië enerzijds als enige Centraal-Aziatische land zijn communistische geschiedenis accepteert en anderzijds een nationaal gevoel mist. Dat komt denk ik ook door de vele volken, etniciteiten,  waaruit de staat Kirgizië bestaat. Op een regeringsgebouw zien we meters lange en hoge spandoeken in echt ouderwetse Sovjetstijl over de 70-jarige viering van het einde van de Tweede Wereldoorlog. De president ging in 2015 nog op bezoek bij Poetin en dat waren twee dikke maatjes.

Langs een van de lommerrijke lanen een gedenkteken voor soldaten uit W.O.II.               Oma past vandaag op haar kleinkind. 

Straatbeelden van Bishkek

Bij de regeringsgebouwen staan balbals (zie verderop)     

                                               Lenin is een beetje weggestopt maar hij stáát nog steeds...

   typisch communistische propaganda

Een ander standbeeld is het standbeeld van de legendarische Kirgizische held Manas. Manas is een traditioneel episch gedicht van de Kirgiezen en de naam van de epische held uit het epos. Je komt de naam vaak tegen. Het lijkt alsof Manas de Kirgiezen een identiteit (terug) moet geven. Het internationale vliegveld bij Bishkek heet bij voorbeeld Manas Airport. 

Het gedicht Manas telt bijna een half miljoen regels, waarmee het bijna twintig maal langer is dan de Odyssee van Homerus en 2,5 maal zo lang als de Mahabharata (India). Het wordt beschouwd als het op een na langste epos in de wereld na het Epos van koning Gesar. Het is een patriottisch werk dat gaat over de uitbuiting van Manas en zijn afstammelingen en volgelingen, die vochten tegen de Oeigoeren in de 9e eeuw om hun Kirgizische onafhankelijkheid te behouden. Hoewel het epos al in de 15e eeuw wordt genoemd, werd het pas opgeschreven in 1885. Er bestaan verschillende meningen over de oorsprong van het epos, waarvoor worden genoemd; de 7e tot 10e eeuw, de 11e en 12e eeuw en de 15e tot de 18e eeuw. Er zijn meer dan 65 geschreven versies van gedeelten van het epos. Dit gevoegd bij de enorme lengte zal een van de redenen zijn waarom het verhaal slechts nog door een paar oude mannen gekend wordt. Het is namelijk een oraal verhaal dat vooral van mens tot mens wordt doorverteld. Niemand leest het hele verhaal denk ik. Op Youtube zijn wel filmpjes te vinden waarin een stuk van het verhaal wordt verteld of ‘gezongen’. 

Een ander bouwwerk dat we bezoeken, is het "overwinningsmonument" dat bestaat uit drie gekromde spiralen die samen een boogwerk vormen in de vorm van een joert (yurt), de nomadische tent van de Kirgiezen. Midden onder de bogen brandt een vlam. Verder zien we nog het Philharmonie-gebouw.

Ook bezoeken we nog een grote bazaar. Je merkt dat dit een ander slag mensen is dan de Oezbeken en de Turkmenen. Ze zijn niet toeschietelijk, spontaan, eerder wat afwerend, en je moet je camera maar voorzichtig hanteren want van foto’s zijn ze meestal niet gediend. Toch tref ik nog wel wat mensen van wie ik een foto mag maken na een ‘praatje’ en een opgestoken duim. Bij voorbeeld de verkoper van kaasbolletjes. Zakken vol met bolletjes kaas heeft de man staan. En naast hem staat ook een koopman met dezelfde waar, en zo is er een hele ‘marktstraat’. Als ik deze markt zo zie, is er nergens gebrek aan, wat voedingsmiddelen betreft tenminste. Of het betaalbaar is voor de gewone man weet ik niet. Stapels aardbeien zie ik. Ze liggen wel allemaal op een hoop dus de bewaarbaarheid zal gering zijn. 

 bazaar afdeling fruit

  kaas !

allemaal kaas                                    en deegwaren

heren met de traditionele Kirgizische hoed

We lunchen in een restaurant waar we van de kaart kunnen kiezen. Ik neem spinaziesoep en gebakken vis met paprika. Heerlijk. Alleen duurt het nogal lang voor we iets krijgen. De rest van de groep wordt eerder geholpen dan ons tafeltje, zodat we met onze vier personen ons nog moeten haasten om mee te komen. En van één van ons komt het bestelde niet eens door. Dat is een beetje jammer, want het eten op zich is prima. En het kost een habbekrats. 

Vanuit ons hotel in Bishkek kunnen we de met sneeuw bedekte toppen van het Tiensjangebergte rond het Issyk Kul meer al zien. 

Na de lunch is het een beetje “hoe vullen we de tijd op”, zo hebben mijn vrouw en ik de indruk. We bezoeken een warenhuis, maar dat is niet interessant. Tenslotte gaan we terug nar het hotel waar we wat rusten. Om zes uur is er een borrel gegeven door P en J, die morgen jarig zijn. Ze geven nu alvast een drankje omdat we niet weten in wat voor hotel we morgen zitten en dit hotel, Shakh Palace Hotel in Bishkek, (met bar) is prima om dit feestje te houden. Later hebben we een diner met o.a. noodle/chicken soup en plov. Het smaakt goed. Een halve liter lokaal bier erbij en een glas wijn voor 270 som, dat is minder dan vier euro. Regina, onze gids hier, deelt aan iedere man een traditionele Kirgizische hoed uit en aan de vrouwen iets anders. Na het eten reorganiseren we onze koffer en gaan niet te laat slapen.