Het REISVERSLAG

Van Turkmenistan ...    NAAR OEZBEKISTAN

(vervolg van dag 6 van onze reis langs de Zijderoute; voor wat hieraan vooraf ging: zie Turkmenistan) 

Na de laatste lunch in Turkmenistan (in Dashoguz) rijden we in een kwartiertje naar de grens met Oezbekistan. We nemen afscheid van onze ‘schone Helena’ en van de chauffeur. Over beiden niets dan lof. Het verkeer heeft hier wel wat andere mores dan bij ons, maar ik heb me geen moment onveilig gevoeld bij deze chauffeur. 

Dan beginnen een paar stoere uurtjes. Een grens passeer je hier niet zomaar. Dat duurt zomaar uren. 

"Stempelstan"

Dan moeten we dus eerst Turkmenistan uit. Het begint natuurlijk altijd met een ‘securitycheck’. Koffer, handbagage, scannen. We gaan niet vliegen toch? Maakt niet uit. Paspoort. Stempels. Geen vragen naar Travel passes of hotelregistraties. Valt al weer mee. Nog een controle en dan een strook niemandsland. Oezbekistan. Passport please. Beleefd zijn ze hier wel, beter dan de Turkmenen en wat minder formeel. Het joch in uniform een eind verderop vraagt om een dollar. Nee, dus. Is ook nog strafbaar voor ons. Securitycheck. Koffer, handbagage, scannen. In het hotel vooraf al ingevuld formulier van inklaring afgeven, stempelen en -paspoort tonen natuurlijk; groepsvisum controleren. Ieder mannetje met een grote pet op vraagt standaard naar je paspoort. Eind lopen door de hitte met de koffer aan de hand. Niemandsland. Leve de rolkoffer. Tussen de beide grenzen, waar de grensrivier over gaan, worden we een stuk gebracht met een soort taxi, waar vier personen in kunnen, plus de bijbehorende koffers. Dus steeds wachten tot de auto weer terug is. We zijn met 22 dus dat duurt weer even. Wel betalen hè?! Dollars. Ander geld hebben we nog niet.

Nieuw gebouwtje. Nu: Gezondheidscheck. Met een thermometer-op-afstand richt de man achter het loketje op je hoofd, en:  'passport please!'. Riet heeft 36.7 graden ondanks de hitte, laat de man haar zien. Ze krijgt een duim en is gezond verklaard en mag het land in. 

Van Persie! Good!

Ik krijg niet te zien hoeveel graden ik tel, maar ik schat onderhand wel 38.9…  We zijn ondertussen al twaalf uur in touw! En het is me hier heet! En het getrek en gedoe met bagage en papieren verhit me nog meer. De man begint over bekende voetballers in Nederland. Ik noem ook maar een naam en dat levert me een duim op. Van Persie! Good! De man vergeet hierdoor mijn naam op een Heel Belangrijk Formulier te zetten. Naderhand is daar even paniek over maar Sven strijkt het snel glad. Handig toch hoor, als je vloeiend Russisch spreekt. De man heeft gewoon niet opgelet. Ik heb alle stempels. Niet zeuren. Weer een eind lopen door niemandsland. Dan zetten we eindelijk als vrij man / vrouw voet op Oezbeekse grond. We zijn ondertussen wel ruim twee volle uren verder… “Stempelstan”, noemt mijn provinciegenoot en wereldfietser Frank van Rijn deze landen. Zijn boek “In de ban van Stempelstan” geeft hilarische beschrijvingen van de bureaucratie. Erger nog dan wij het meemaakten. 

Oezbekistan. We zijn er! Ik word tot mijn verbazing welkom geheten door onze plaatselijke gids (‘zeg maar John’)  in het Nederlands. Vrijwel accentloos. Hij heeft onze taal geleerd uit boekjes en van het contact met toeristen. Zonder ooit in Nederland te zijn geweest! Petje af hoor. 

En daar staat een glanzende moderne bus. Met twee aardige chauffeurs. En airco, niet onbelangrijk. Naar het hotel heerlijk onderuit op de zitting. We hebben, net als in de vorige bus, zo veel ruimte dat we lekker apart kunnen zitten. Lekker in verband met de warmte en handig voor je fototoestel, waterfles en andere spullen. Onderweg zien we eindeloze velden, soms met katoen, vaak ook onbewerkt. Hier en daar een dorpje met armoedige lemen huisjes, veel blikplaten. Een moestuintje waarin mensen bezig zijn, en een paar schapen of een koe om het huis. En wat kinderen. 

Hotel aan de lemen stadsmuur

In Khiva checken we in in het Hayat Inn Hotel. Ziet er wel goed uit en… onze kamer heeft uitzicht op de brede lemen stadsmuren van de oude stad. Er bovenuit zien we al wat blauwe koepels blinken. Khiva! Here we come.

 Het Hyat Inn Hotel in Khiva

De straat ziet er uit alsof ze ooit nog wel eens geasfalteerd zal gaan worden. 

Nadat we even een uurtje hebben gedoucht en gerust, wandelen we met de groep langs de muur naar de poort die naar de oude binnenstad leidt. Het gouden licht van de avondzon strijkt langs de muren en de kantelen. Prachtige vormen en schaduwen en tinten in veel nuances oranje en geel. Gelukkig heb ik mijn kleine Samsung cameraatje bij me. Morgen zullen we dit allemaal wel weer zien, maar niet in dit licht! Wat een sprookjesachtig gezicht! Ons hotel staat net op een hoek van de stadsmuur om de oude binnenstad, dus ik kan twee kanten van de muur in beeld krijgen. Op allebei de muren tovert de oranje avondzon een gouden gloed, en de kantelen steken als een fijn kantwerkje fel af tegen de nog steeds helblauwe lucht. Op de zuidermuur tekenen de kantelen een fraaie schaduwlijn op de muur eronder. Het enige jammere is de leidingen en buizen die onder langs de muur open en bloot liggen en zo de illusie van een lang voorbije tijd verstoren.

 uitzichten uit onze hotelkamer

Diner-plek in de top-drie

De stadsmuur is praktisch volledig behouden, compleet met bastions, en ommuurt een gebied van 400 bij 720 meter. Hij is gemaakt van leem en aan de lucht gedroogde stenen. 

Eenmaal door de poort in de oude stad valt mijn mond open van de mooie dingen die ik al zie. Op een pleintje, onder de van kleur spetterende gevels van eeuwenoude koranscholen en minaretten, is een terras ingericht, waar wij mogen aanschuiven voor het diner. Ik heb al op heel wat exotische en bijzondere plaatsen gegeten, maar deze plek staat zeker in de top-drie. En het eten is nog lekker ook, en het gezelschap goed. Ik laat me een grote pils goed smaken. Dat heb ik na zo’n lange en intensieve dag wel verdiend. Het is een bijna windstille avond. Langzaam wordt de hemel donkerblauw. Hier en daar gaan spaarzaam wat lichten aan. Spaarzaam, als om de sfeer van middeleeuwse stad enigszins in stand te houden. 

Het is al schemerig als we door de nu stille straten en onder langs de stadsmuur terug lopen naar ons hotel. Morgen de hele dag in deze bijzondere stad. Een van de best bewaarde historische steden van Centraal-Azië. Het zal een, misschien wel het hoogtepunt van deze reis zijn voor ons beiden. 

 de muur in gouden avondzonlicht

 bij de westpoort

beeld van de beroemde uitvinder van de algebra Algoritmus, voor de westpoort