Dag 14 van onze reis langs de Zijderoute,  Tashkent

2 juni 2015

Hazrati Imam complex

Vandaag vooral de oude stad van Tasjkent, van wat daarvan over is. We bezoeken eerst het Hazrati Imam complex. Hasrati was een bekende wetenschapper, althans in deze contreien, en als je een korankenner een wetenschapper kunt noemen. In 2007 is het hele complex van de grond af aan opnieuw opgebouwd naar oude kaarten en bouwplannen. In het centrum staat de moskee Hasrati Imam met twee 52 m hoge minaretten ernaast en bekroond met twee glimmende blauwe koepels. 

Belangrijk onderdeel van het complex is de Barak-Khan Madrassa uit de 16e eeuw. Daarbij is een bibliotheek. Daar zien we vele korans, en handschriften en versies maar ook de “oudste koran ter wereld”, de Osman Koran uit het jaar 655. In mijn reisgids overigens de Koran van Uthman, van de derde kalief, genoemd. 

Toevallig staat er vandaag (23-07-2015) in de krant dat in de universiteit van Birmingham mogelijk de oudste fragmenten van een koran aanwezig zijn. Dat manuscript blijkt na onderzoek via koolstofdatering 1.370 jaar oud te zijn. Dat betekent dat de schrijver ervan in dezelfde tijd geleefd heeft als de profeet Mohammed. "Hij heeft hem misschien gezien, hij heeft hem misschien horen preken", zegt een woordvoerder. Maar goed, dat wisten wij toen allemaal nog niet, dus wij bekijken de Osman Koran als de oudste ter wereld. Het boek wordt op een verhoging gepresenteerd, waar je met een paar mensen tegelijk op kunt. Er zijn ook heel fraaie kalligrafieën. Fotograferen is natuurlijk streng verboden. 

Er zijn twee mausoleums uit de 15e/ 16e eeuw, waarvan het mausoleum Kaffal Shashi een grote sier-iwan heeft. Er staan nog enkele gebouwen op het complex, in traditionele stijl, waaronder dat van het beheer van de soennitische moslims in Oezbekistan. 

  Hazrati Imam complex

Als je een beetje zoekt, kun je in deze landen mooie souvenirs kopen. Ze zijn niet zelden met de hand gemaakt, door de kunstenaars die ook verkoper is. De tafereeltjes zijn wel vaak van hetzelfde motief: de Zijderoute-karavaan is uiteraard populair dus veel voorkomend. De prent rechts is van natuurlijk materiaal gemaakt en humoristisch en kritisch tegelijk. 

Enorme overdekte markt

Verder staat er vandaag een grote overdekte markt op het programma. We kijken altijd heel graag rond op dit soort markten, omdat er zoveel te zien is, maar ook omdat je hier wat meer het ‘gewone volk’ tegenkomt, in plaats van al die mensen die met toerisme te maken hebben, bedoel ik. Het is een belevenis. Niet alleen om de overvloed die je hier aantreft, maar ook om de verscheidenheid van waren. Het draait wel voornamelijk om voedsel, tenminste het deel dat wij zien. Het fruit ligt in prachtige piramides opgestapeld, de groente lijkt vers van het land te komen. Bij een kruidenman koopt Riet een zakje gemalen rode peper, met de witte zaadjes er bij in. Daar hebben we thuis nog lang plezier van want er hoeft maar héél weinig van gebruikt te worden om het tot achter in je keel te voelen. De kruiden zijn verpakt in een papier dat door kinderen gebruikt is om op te schrijven. 

Suiker is zoals op veel plekken in het buitenland te koop in grote kristallen. Erop zit een soort wespen, maar de koopman laat zien dat dit goedaardige beestjes zijn. Probeer het maar, gebaart hij, maar wij laten de beestjes toch liever op zijn vingers rondkruipen. Via de bruids- en verjaardagstaarten komen we bij een hal met alleen maar bakkers. Broden in alle soorten (wit met glanzend bruine korst) en maten en vormen (rond). We mogen een kijkje nemen in een kraam en een blik in de oven werpen. De broden worden met een lange stok met houder geplakt tegen de wand en ’t plafond van de oven, boven de lange gasvlammen. Ze blijven daar wonder boven wonder zo aan zitten en pas als de man ze met de stok aanraakt, vallen ze in de houder en komen ze dampend en wel op de kraam te liggen. Dat gaat de hele tijd zo door. We mogen even vlak bij de oven om een foto te maken van de broden tegen het plafond. Heet dat het er is, daar een meter voor de oven al. 

 ingang van de markthal (een van de ...)

Oezbeken eten heel veel en vaak brood. Broodverkopers zie je overal op straat. Hoewel de vorm wel varieert, is er toch niet zoveel keus als bij ons. Bruin en volkoren zoek je tevergeefs. De smaak varieert ook nog best veel.  

Nog een markthal

 groente- en fruitafdeling

 Riet koopt hete kruiden en mag eerst ruiken

 nog een eitje? 

 suikerkoopman; let op de  'wespen'

 brood; een hele hal vol

Hete broden plakken tegen ‘t plafond

Ik mag ook even een brood vasthouden, vindt de man leuk, want hij heeft door zijn werk vuurvaste vingers gekregen, maar ik had ander werk en heb geen vuurvaste vingers. Zooo, wat is dat heet zeg. Gelukkig neemt de man het brood weer snel van mij over. Riet heeft net op tijd een foto gemaakt om mijn vertrokken gezicht te kunnen zien. Leuk man! Tja, je mag het ook niet laten vallen want brood is hier soort van heilig. 

We steken over naar een tweede hal, helemaal rond, met een enorme overkapping en twee verdiepingen, langs de randen althans. In het midden is het open en we hebben dus vanaf de balustrade een mooi overzicht. Beneden is hier vooral vlees en zuivel. Moet je je voorstellen: een hal zo groot als ruim het halve Vrijthof (schat ik zo) en dan vol met stalletjes voor voornamelijk vlees en zuivel. Op de balustrade achter ons zijn ook tientallen meters kraampjes met noten en (gedroogde) zuidvruchten en allerlei exotische lekkernijen. Zo’n markt in je buurt, dan ben je bevoorrecht. Dat is nog eens wat anders dan die ‘super’markten bij ons. Dit is pas super. 

en zo bakken ze dat hier! Gewoon tegen het plafond van de oven plakken en even later eraf halen. Met een schep. De vriendelijke bakkers laten alles zien... en voelen... 

                                                                                                                              o moeder, wat is dat heet! 

 de vlees- en zuivelafdeling

  een heel lam? dat kan ook

 vers hoor! Ruik maar. 

re: en alweer broodverkopers

wachten op de bus, wel even in de schaduw alsjeblief                                                               re: leuke souvenirs kun je overal kopen

 en alweer...broodverkopers

wij lopen naar onze bus, voor de bijna laatste rit in Oezbekistan.           re: achter ons in het selfservicerestaurtant is een man bezig pasta te maken. Dat gaat met geweld! Ik schrik van de harde knallen als hij de streng op de plaat slaat. 

Laatste summen

We lopen beneden langs de vleeskramen. Wat een soorten en wat een aanbod. Van bijna puur vet tot prachtig mager vlees. Worsten in alle maten en kleuren. Alles van het dier is te koop; niets gaat verloren. Aan de achterkant van de hal staan buiten de verkopers en verkoopsters van brood met hun oude kinderwagens vol met prachtige ronde broden te wachten op een klant. 

We hadden hier nog wel langer kunnen rondkijken maar we moeten naar het lunchadres. Deze keer een zelfservice zaak. Je wijst wat aan en rekent aan het eind af. Ach, het smaakt redelijk. Maar het interieur heeft een hoog gehalte aan wat ik maar noem “McKentuckyDonalds”: plastic stoeltjes en plastic sfeer. We hebben soep, brood, thee en literpak appelsap. Daarna een kopje speciaal gezette cappuccino bij een koffiebar. Het kost een paar sum (een paar duizend sum, dus) maar dan heb je ook wel wat. Heerlijke koffie. Zo hebben we net onze ‘summen’ opgemaakt. 

Vlucht naar Bishkek in Kirgizië

Verder is het vanmiddag een beetje de tijd doodslaan. We moeten naar het vliegveld voor de vlucht naar Bishkek in Kirgizië. De middag en avond bestaan dus voor een groot deel uit wachten. Eigenlijk zonde bij zo’n reis. Maar ’t is niet anders. Voortaan misschien toch een reis kiezen met minder verplaatsingen tussentijds per vliegtuig. Dat klinkt snel (en is het natuurlijk ook wel) maar het is wachten, wachten en nog eens wachten. 

Bij de luchthaven begint de chaos al buiten. Vlak achter de ingangs- én uitgangsdeur (lekker makkelijk) staat de (eerste) veiligheidsscanner. Alle bagage moet erdoor. Dan weer de gebruikelijke gekte van douanecontroles (een keer is niet genoeg natuurlijk), formuliertje dit en formuliertje dat, dit invullen, dat inleveren, dit laten zien, dat …. Nergens borden waar je moet zijn qua gate. Sta je een half uur in de rij voor een bord waarop staat dat het naar Moskou gaat en waarvan iedereen verzekert dat die niet naar Moskou maar naar Bishkek gaat, blijkt er ineens een gerucht te zijn dat we toch in de verkeerde rij staan, dus moven maar weer. Naar een andere rij waar helemaal geen bord bij staat. ’t Is dat we georganiseerd gaan en ik alles kan overlaten aan de reisbegeleiding, anders werd ik hier gillend gek. Wachten, want de vlucht heeft (standaard, zegt men) een uur vertraging, maar daar komt nog een half uur bij. Zo vergaan er uren. Uiteindelijk zitten we toch in het vliegtuig en het gaat nog naar Bishkek ook.

De vlucht zelf duurt maar drie kwartier… Tja, dat gaat snel genoeg. Wel is er nog weer een uur tijdverschil. Vandaar dat we tegen elf uur ’s avonds in het hotel zijn. Het Shakh Palace Hotel in Bishkek. Aardige mensen daar hoor, daar niet van. Ze serveren op deze tijd van de dag (nacht) nog een prima diner. Om half een kruip ik in bed. Toch wel moe van, ja wat eigenlijk. Van wachten dus…

  © Lammert Metselaar/ Reizenenschrijven.com/ 2015

Het derde deel van ons Centraal Aziatisch avontuur kan beginnen. Kirgizië. 

Dat deel van het reisverslag staat op een aparte webpagina onder Azië.

Op de volgende pagina nog alle foto's van deze webpagina op een rij! Uitgevoerd als thumbnail. Klik erop voor vergroting.