Adriaan van Dis: Het beloofde land en Tikkop
Korte bespreking
Adriaan van Dis: Het beloofde land
Ook destijds bij publicatie al gelezen. Van Dis hanteert de stijl als een scalpel om door te dringen tot het wezen van het land. Van Dis als reiziger- tv maker wist evenveel indruk op mij te maken. Onvergetelijk vind ik de scene dat hij –net uit zijn hotel gejaagd wegens de komst van een hoge ome- op zijn hurken naast een Afrikaans jochie van ongeveer tien of zo gaat zitten en een gesprek aanknoopt. Het jochie vertelt hem zijn dromen. Hij lijkt er nog in te geloven maar als de kijker hoort: vader? Weg; moeder? Drank; zus? Drank en drugs… dan schieten de tranen in je ogen. Hier zie je het verdriet van Afrika in slechts enkele beelden in zijn volle omvang.
Min of meer naar aanleiding van deze ontmoeting publiceerde Adriaan van Dis op de "dag dat wij naar ZA vertrokken:
Adriaan van Dis: Tikkop. Roman, Amsterdam 2010
Uit de flaptekst: “Tikkop is een roman over verraad, maar ook over vriendschap en liefde voor een taal en een land. Het vertelt de geschiedenis van twee blanke mannen, de Nederlander Mulder en de Zuid-Afrikaan Donald, die als student betrokken raakten bij het internationale verzet tegen de Apartheid. Na veertig jaar halen ze de banden weer aan en verkennen hun gevoelens van weleer: er is een liefde gedeeld, er zijn vrienden verraden, idealen verloochend. De werkelijkheid van het nieuwe Zuid-Afrika lijkt anders dan de droom van toen. De in Parijs wonende Mulder vestigt zich een tijd in de Kaap, waar Donald zijn strijd voortzet in een verstikkend vissersdorp. De lokale bevolking voelt zich aan alle kanten verraden: hun visrechten zijn verkwanseld door corrupte leiders, er is geen werk en hun kinderen vluchten in de tik –een goedkope drug. De twee mannen ontfermen zich over een talentvolle verslaafde die zij een betere toekomst willen bieden. Die jongen moet alles goedmaken. “
De lezer voelt al aankomen dat dit op een mislukking moet uitlopen en dat doet het dan ook. Hoe, dat moet u zelf maar lezen, maar alle goede bedoelingen stranden in gebrek aan kennis van de wereld van een drugsverslaafde en in de onwil en openlijke tegenwerking van de plaatselijke bevolking. Het is in ieder geval geen positief en hoopgevend boek geworden dat Van Dis hier presenteert. Voor de lezer die Zuid-Afrika heeft bezocht, zal er veel bekends in voorkomen. Voor de reiziger die nog moet of wil gaan is het een boek dat weer meer inzicht geeft in het complexe land dat je gaat bezoeken. Zeer aanbevolen voor de voorbereiding van een reis door Zuid-Afrika.