Luc Panhuysen: Een Nederlander in de wildernis. De ontdekkingsreizen van Robert Jacob Gordon (1743-1795) in Zuid-Afrika

Korte bespreking

Luc Panhuysen: Een Nederlander in de wildernis. De ontdekkingsreizen van Robert Jacob Gordon (1743-1795) in Zuid-Afrika. Amsterdam, (Rijksmuseum) 2010. 

De bekende historicus Luc Panhuysen beschrijft in dit boek de biografie van de Schotse Nederlander Gordon. Gordon was een nu onbekende ontdekkingsreiziger die in de 18e eeuw de nog vrijwel onontdekte (onontdekt vanuit Europese blik gezien althans...) binnenlanden van Zuid-Afrika in trok. Hij had destijds een internationale reputatie. Als VOC-officier maakte hij diverse expedities mee en op die reizen beschreef hij vanuit een bijna wetenschappelijke nieuwsgierigheid alle merkwaardige verschijnselen die hij onderweg zag. Hij beperkte zich daarbij niet tot één discipline maar was zowel meteoroloog als botanicus, zowel zoöloog als cartograaf en volkenkundige. Hij was -zeker voor die tijd- zeer kritisch. Zo vond hij de in de wildernis wonende boeren maar afschuwelijk: "Dese onse boeren zijn slechte menschen zonder enige deugt of menschlievendheid, en denken dat dese (wilden) doodt te schieten niets is." Zo is meteen de link naar het hiervoor besproken boek gelegd. Gordon weet zich geliefd en gerespecteerd te maken bij de "wilden", de "Bosjesmans". De kaarten met veel illustraties die Gordon samen met een meereizende kunstenaar maakte, maken nu deel uit van de collectie van het Rijksmuseum in Amsterdam. Een aantal illustraties en kaartdelen is in dit boek opgenomen. Het boek leest als een boeiende roman en geeft daarnaast veel informatie over de geschiedenis van Zuid-Afrika.